Η εισήγησή μου στο συνέδριο του FORUM “MONEY SHOW 2025” στην στρογγυλή τράπεζα του FORESIGHT FORUM κατά την 1η ημέρα του συνεδρίου. Το G3 FORESIGHT FORUM έγινε στην Θεσσαλονίκη 14,15,16 Μαρτίου 2025 στο HAYATT REGENCY, με την Συνεργασία 10 επιστημονικών Ινστιτούτων.
Η σχέση μεταξύ Αθήνας και Θεσσαλονίκης είναι κρίσιμη για την εθνική στρατηγική της Ελλάδας, καθώς οι δύο πόλεις, κατά την άποψη μου, διαδραματίζουν συμπληρωματικούς ρόλους:
Η Αθήνα:
Είναι η πρωτεύουσα και το πολιτικό, οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο της χώρας.
Συγκεντρώνει τις περισσότερες κυβερνητικές υπηρεσίες, μεγάλες επιχειρήσεις και διεθνείς οργανισμούς.
Αποτελεί σημαντικό κόμβο για τις διεθνείς σχέσεις και την οικονομική δραστηριότητα.
Η Θεσσαλονίκη:
Είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ελλάδας και το κύριο αστικό κέντρο της Βόρειας Ελλάδας.
Διαθέτει στρατηγική γεωγραφική θέση, αποτελώντας πύλη προς τα Βαλκάνια και την Ανατολική Ευρώπη.
Είναι σημαντικό εμπορικό και βιομηχανικό κέντρο, με δυναμική παρουσία στους τομείς της τεχνολογίας, της καινοτομίας και της γεωργίας.
Η σχέση μεταξύ Αθήνας και Θεσσαλονίκης είναι ένα σύνθετο πλέγμα ιστορικών, πολιτικών, οικονομικών και πολιτιστικών αλληλεπιδράσεων. Να δούμε ορισμένες βασικές πτυχές:
Ο Ιστορικός Ρόλος και οι Πολιτικές Δυναμικές:
Η Αθήνα:
Ως ιστορική πρωτεύουσα, έχει διατηρήσει τον ρόλο της ως πολιτικό και πολιτιστικό κέντρο της Ελλάδας.
Η συγκέντρωση της πολιτικής εξουσίας και της κρατικής διοίκησης στην Αθήνα έχει διαμορφώσει την πολιτική της δυναμική.
Η Θεσσαλονίκη:
Με την πλούσια ιστορία της ως σταυροδρόμι πολιτισμών, διαδραμάτισε και διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στα Βαλκάνια. Γι αυτό και οι γειτονικές χώρες ονειρεύονται να κάνουν δικιά τους την Θεσσαλονίκη.
Η γεωγραφική της θέση και η εμπορική της δραστηριότητα την κατέστησαν σημαντικό οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο.
Κατά τον εθνικό διχασμό, μάλιστα, η Θεσσαλονίκη διετέλεσε πρωτεύουσα της κυβέρνησης εθνικής αμύνης.
Συγκλίσεις και Αποκλίσεις:
Οι δύο πόλεις έχουν, λοιπόν, κοινούς στόχους στην προώθηση της εθνικής ανάπτυξης και στην διεθνή παρουσία της Ελλάδας.
Ωστόσο, υπάρχουν και αποκλίσεις που αφορούν την κατανομή των πόρων, την ανάπτυξη υποδομών και την πολιτική επιρροή.
Ο Ρόλος των Δύο Πόλεων στην Χάραξη Εθνικής Στρατηγικής, πάντα κατά την γνώμη μου, είναι:
Η Αθήνα, ως πολιτική πρωτεύουσα, έχει κεντρικό ρόλο στη χάραξη της εθνικής στρατηγικής.
Η Θεσσαλονίκη, ως οικονομικό και γεωπολιτικό κέντρο της Βόρειας Ελλάδας, συμβάλλει στην υλοποίηση της εθνικής στρατηγικής κυρίως στα Βαλκάνια.
Ο Ρόλος της Θεσσαλονίκης ως Διεθνές Κέντρο:
Η Θεσσαλονίκη έχει αναπτύξει σημαντικό ρόλο ως διεθνές πολιτιστικό, οικονομικό και εκπαιδευτικό κέντρο, με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, το Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος και τα άλλα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα.
Η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης και άλλα διεθνή γεγονότα ενισχύουν την παρουσία της πόλης στον διεθνή χάρτη.
Η Θεσσαλονίκη αποτελεί πόλο διπλωματίας λόγω της γεωγραφικής της θέσης και της ιστορίας της.
ΣΕ ΑΛΛΕΣ ΧΩΡΕΣ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΠΟΛΕΙΣ ΝΑ ΠΑΙΖΟΥΝ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΟ ΡΟΛΟ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΕΣ, ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΠΟΛΛΑ:
ΙΣΠΑΝΙΑ (Μαδρίτη – Βαρκελώνη), ΕΛΒΕΤΙΑ (Βέρνη – Ζυρίχη), ΤΟΥΡΚΙΑ (Άγκυρα-Κωνσταντινούπολη), ΚΙΝΑ (Πεκίνο – Χονγκ Κογκ), Η.Π.Α. (Ουάσιγκτον – Νέα Υόρκη ή Λος Άντζελες), ΒΡΑΖΙΛΙΑ (Μπραζίλια – Ρίο Ντε Τζανέιρο) κ.ά
Εδώ βλέπουμε, θα έλεγα, μια συγκράτηση, μια καχυποψία, έναν φόβο της πρωτεύουσας απέναντι στην σημαντικότερη ίσως πόλη της χώρας, την Θεσσαλονίκη, έτσι όπως εξελίσσεται το γεωπολιτικό περιβάλλον στην περιοχή μας, σήμερα.
Η Βόρεια Ελλάδα ως γεωπολιτικός και γεωστρατηγικός κόμβος των Βαλκανίων:
Η Βόρεια Ελλάδα λοιπόν, με επίκεντρο τη Θεσσαλονίκη, λειτουργεί ως πύλη της Ελλάδας από και προς τα Βαλκάνια.
Η διασυνοριακή συνεργασία και οι οικονομικές σχέσεις με τα Βαλκάνια είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη της περιοχής.
Η σημασία των logistics hubs και των ελεύθερων ζωνών εμπορίου ενισχύει τον ρόλο της Βόρειας Ελλάδας ως εμπορικού κόμβου.
Η Βόρεια Ελλάδα, με επίκεντρο τη Θεσσαλονίκη, αποτελεί κρίσιμο γεωπολιτικό και γεωστρατηγικό κόμβο στα Βαλκάνια. Η περιοχή:
Συνδέει την Ελλάδα με τις χώρες των Βαλκανίων, την Ανατολική Ευρώπη και την Κεντρική Ευρώπη, μέσω οδικών, αεροπορικών και θαλάσσιων δικτύων. Δυστυχώς, μετά τα τελευταία γεγονότα όχι με τον σιδηρόδρομο, η ανάπτυξη του οποίου θα ήταν ένα ισχυρό όπλο συγκοινωνίας σε πολλούς τομείς για την χώρα και την περιοχή.
Διαθέτει σημαντικές υποδομές, όπως το λιμάνια (Θεσσαλονίκης, Αλεξανδρούπολης, Καβάλας, Ηγουμενίτσας), αεροδρόμια (Θεσσαλονίκης, Αλεξανδρούπολης, Καβάλας, Κοζάνης, Καστοριάς, Ιωαννίνων) και τον αγωγό φυσικού αερίου TAP.
Βρίσκεται σε μια περιοχή με αυξημένη γεωπολιτική αστάθεια, γεγονός που ενισχύει τον ρόλο της ως παράγοντα σταθερότητας.
Είναι σημαντικός κόμβος για ενεργειακά δίκτυα.
ΣΥΝΕΠΩΣ :
Οι μεταφορικοί διάδρομοι της Βόρειας Ελλάδας, συμπεριλαμβανομένων των αεροπορικών, των λιμανιών, των οδικών και σιδηροδρομικών αξόνων, είναι κρίσιμοι για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας και της περιοχής.
Η βελτίωση των υποδομών και της διασυνδεσιμότητας είναι απαραίτητη για την ενίσχυση του ρόλου της Βόρειας Ελλάδας ως εμπορικού και μεταφορικού κόμβου.
Η γεωεπιχειρηματικότητα στη Βόρεια Ελλάδα:
Η Βόρεια Ελλάδα παρουσιάζει σημαντικές προοπτικές για την ανάπτυξη της γεωεπιχειρηματικότητας. Η περιοχή διαθέτει:
Πλούσιους φυσικούς πόρους, όπως γεωργική γη, ορυκτά και υδάτινους πόρους.
Ισχυρή αγροτική παράδοση και δυναμικό στον τομέα των τροφίμων και των ποτών.
Αναπτυσσόμενο οικοσύστημα καινοτομίας, με πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα και τεχνολογικά πάρκα.
Ευκαιρίες για επενδύσεις σε τομείς όπως ο τουρισμός, η ενέργεια, οι μεταφορές και τα logistics.
Όμως για την περαιτέρω ενίσχυση της γεωεπιχειρηματικότητας, είναι απαραίτητα η:
Προσέλκυση επενδύσεων και η δημιουργία ενός φιλικού επιχειρηματικού περιβάλλοντος.
Ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ επιχειρήσεων, ακαδημαϊκών ιδρυμάτων και κυβερνητικών φορέων.
Προώθηση της καινοτομίας και της ψηφιακής τεχνολογίας.
Περαιτέρω Ανάπτυξη των υποδομών.
Διασυνοριακές Απειλές και Προκλήσεις:
Ωστόσο, η Βόρεια Ελλάδα αντιμετωπίζει διασυνοριακές απειλές και προκλήσεις, όπως η παράνομη μετανάστευση, το οργανωμένο έγκλημα και η αστάθεια στα Βαλκάνια.
Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις έχουν σημαντικές επιπτώσεις στη Βόρεια Ελλάδα, λόγω της γεωγραφικής της εγγύτητας με την Τουρκία και εξαιτίας της πολιτικής που ακολουθεί αυτή η τελευταία.
Γι αυτό, όπως έχει πει και ο ΙΩΝ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ, «Σώστε τη Μακεδονία (δλδ προσέξτε περισσότερο τη Βόρεια Ελλάδα) κι αυτή θα σώσει την Ελλάδα.